Het aanwervingsbeleid van de gemeente werd onlangs versoepeld. Andermaal overtreedt cd&v daarmee flagrant de grondwet door toe te laten dat niet-Europese vreemdelingen kunnen worden aangeworven. Het Vlaams Belang stelde door middel van een amendement voor om dat te wijzigen, als volgt:

"In het eerste lid de punten 3 en 4 vervangen als volgt:

“3. de kandidaten hebben de Belgische nationaliteit als de uit te oefenen functie een rechtstreekse of onrechtstreekse deelname aan de uitoefening van het openbaar gezag inhoudt of werkzaamheden omvat die strekken tot de bescherming van de belangen van het bestuur. In de andere gevallen hebben de kandidaten de Belgische nationaliteit of zijn ze burger van een lidstaat van de Europese Economische Ruimte of van de Zwitserse Bondsstaat.”

Verantwoording

De door het bestuur ontworpen bepaling onder punt 4 omtrent de algemene toelatingsvoorwaarden om een ambt in de gemeente Puurs-Sint-Amands uit te oefenen stelt dat contractuele betrekkingen toegankelijk zijn voor derdelanders tenzij het om een functie gaat die een rechtstreekse of onrechtstreekse deelname aan de uitoefening van het openbaar gezag inhoudt of werkzaamheden omvat die strekken tot de bescherming van de belangen van het bestuur.

Deze bepaling is strijdig met artikel 10, tweede lid van de Grondwet dat stelt: “De Belgen zijn gelijk voor de wet; zij alleen zijn tot de burgerlijke en militaire bedieningen benoembaar, behoudens de uitzonderingen die voor bijzondere gevallen door een wet kunnen worden gesteld.”

De Raad van State heeft dit reeds herhaaldelijk in diverse van haar adviezen bevestigd, onder meer in advies nr. 43.608/3 onder randnr. 13 over het besluit van de Vlaamse Regering van 7 december 2007 houdende de minimale voorwaarden voor de personeelsformatie, de rechtspositieregeling en het mandaatstelsel van het gemeentepersoneel en het provinciepersoneel en houdende enkele bepalingen betreffende de rechtspositie van de secretaris en de ontvanger van de openbare centra voor maatschappelijk welzijn (het betreft een voorloper van het huidige besluit van de Vlaamse Regering van 20 januari 2023 tot vaststelling van de minimale voorwaarden van de rechtspositieregeling van het personeel van lokale en provinciale besturen, waarnaar het huidige gemeenteraadsbesluit verwijst, maar waarop de Raad van State geen advies heeft afgeleverd):

“Artikel 10, eerste lid, 3/, van het ontwerp bepaalt dat, om toegang te hebben tot een functie bij een gemeentebestuur of een provinciebestuur (hierna: het bestuur), de kandidaten voor een statutaire functie moeten voldoen aan het nationaliteitsvereiste zoals vastgesteld in de Europese en Belgische wetgeving ter zake, en de kandidaten voor een contractuele functie Belg moeten zijn als de uit te oefenen functie een rechtstreekse of onrechtstreekse deelname aan de uitoefening van het openbaar gezag inhoudt of werkzaamheden omvat die strekken tot de vrijwaring van de belangen van het bestuur.

De afdeling wetgeving heeft in het verleden reeds meermaals gesteld dat krachtens artikel 10, tweede lid, van de Grondwet, naar luid waarvan alleen de Belgen tot de burgerlijke en de militaire bedieningen benoembaar zijn behoudens de uitzonderingen die voor bijzondere gevallen door een wet kunnen worden gesteld, enkel de decreetgever, en niet de Vlaamse Regering kan afwijken van het nationaliteitsvereiste voor benoeming in een overheidsbetrekking. Artikel 10, eerste lid, 3/, dient bijgevolg volledig (7) uit het ontwerp te worden weggelaten.”

Het advies verduidelijkt verder in voetnoot (7):

“Het nationaliteitsvereiste geldt ook voor contractuele functies. Zie in dat verband: C. HOREVOETS, "La condition de nationalité comme condition d'accès aux emplois publics", in Les agents contractuels dans la fonction publique régionale, Brussel, 1997, 248; B. WEEKERS, "De toegang van niet-Belgen tot de Belgische publieke sector", T. Gem. 2005, (p. 5) 7, inzonderheid randnummer 9. .../..”

De Vlaamse regering gaat dus dubbel in de fout: zij kan contractuele betrekkingen in overheidsdienst niet toegankelijk verklaren voor derdelanders en mocht ze dat al kunnen, dan dient ze dat bij decreet te doen en niet bij besluit. In de hiërarchie der normen is de Grondwet de hoogste norm en deze kan, althans in een democratisch rechtsstaat, niet ongedaan worden gemaakt door een eenvoudig besluit van de Vlaamse regering. Dit besluit kan dan ook niet als rechtsbasis dienen om het openbaar ambt in onze gemeente toegankelijk te maken voor derdelanders.

Dit betekent dat contractuele betrekkingen momenteel enkel mogen worden opengesteld voor Belgen en bij uitbreiding onderdanen van landen van de Europese Economische Ruimte of de Zwitserse Bondsstaat. Het amendement brengt de rechtspositieregeling op dit vlak dus in overeenstemming met de Grondwet."

Het werd weggestemd door cd&v, uiteraard ook door Groen, maar ook door KR8.